Het is 5 oktober 2023 wanneer een 17-jarige jongen uit het Twentse plaatsje Tilligte wegrijdt bij het examencentrum in Enschede. Wat de knaap niet weet is dat al op het moment dat hij vertrekt bij het CBR vaststaat dat hij die ochtend zal zakken voor zijn rijbewijs. De examinator van het CBR heeft namelijk een duivels plan en daarvoor heeft hij een jonge kandidaat nodig. Nog dezelfde middag zal blijken dat de jongen ‘misbruikt’ is door het CBR in een haatzaaiende actie. Alexander Pechtold zoekt de regionale en landelijke media op en RTV Oost plaatst een interview met de dan inmiddels gezakte Twentse kandidaat. Een interview met grote gevolgen.
[dit artikel werd eerder gepubliceerd op 20 september]
Het CBR is dan al een tijd bezig om onderzoekers naar de misstanden als ‘stalkers’ af te schilderen in de regionale media. Die helpen daar graag aan mee want de berichten leveren veel clicks op: een fenomeen dat clickbait genoemd wordt in de journalistiek. Daarbij komt dat de hoofdredacteur van Dagblad Tubantia de voormalig strateeg en speechwriter van Alexander Pechtold is. Samen werden ze vijf jaar geleden in de landelijke media zelfs beschuldigd van betrokkenheid bij een D66 banga-lijst.
Clickbait (letterlijk: “klik-aas”) is bij internetjournalistiek het gebruik van een misleidende, sensationele titel van een artikel, video en dergelijke, in een poging om de lezer tot een muisklik te verleiden en zo meer inkomsten uit internetreclame te genereren.
Mogelijk onbewust werkt de 17-jarige Tukker daaraan mee, want niet de CBR examinator, maar de minderjarige praat met de media. Zonder te weten wordt zijn verklaring in de regionale media enkele weken later in de rechtszaal door advocaten van het CBR gebruikt bij een rechtszaak tegen twee journalisten. Er worden door het CBR, maar liefst 200 praktijkexamens geannuleerd en uiteindelijk komt er door de beeldvorming een gebiedsverbod in Enschede voor een van de betrokken journalisten. Deze krijgt door de verklaring van de Tukker ook talloze doodsbedreigingen via de Facebook-pagina van Dagblad Tubantia. Onterecht zo blijkt uit beelden van honderden praktijkexamens die op video vastgelegd zijn.
En dat allemaal, omdat de 17-jarige niet door had dat hij door het CBR en regionale media misbruikt werd…..of daar toch bewust aan meewerkte. In dat laatste geval handelde de minderjarige mogelijk ook strafbaar.
“Wanneer ik de beelden bekijk dan verbaas ik mij over de instructies die deze kandidaat krijgt van de examinator. Zeker op de locatie Tuindorp is overduidelijk te zien dat het verhaal van de knaap niet overeenkomt met de werkelijkheid.” Aan het woord is oud-examinator S. (volledige naam bekend bij redactie). Hij werkte tot aan zijn pensioen bij het CBR en kijkt met stijgende verbazing naar de beelden. “Schandalig!!” zegt hij.
[tekst gaat door onder video]
“Als ik deze video bekijk dan concludeer ik dat de examinator de kandidaat willen laten keren in drie keer steken. Dat is bijna de standaard op die straat in Tuindorp. Maar vreemd genoeg doet hij dat niet. Dan staat de examinator te wachten bij een zijstraatje; waarom is mij in eerste instantie niet duidelijk.“
“Dan zet de kandidaat een bochtje achteruit in, maar die voert hij onvoldoende uit. Normaal gesproken rijd je daarna als examinator weg, maar in dit geval krijgt de kandidaat kennelijk instructies om door te blijven rijden. Waarom de oud-collega doet is mij volstrekt niet duidelijk. Het lijkt inderdaad wel op uitlokking De auto die achtervolgt doet niets verkeerd. Die handelt volgens de voorwaarden die de rechtbank een half jaar eerder heeft bepaald. Het mag niet hinderlijk zijn. Dat is het ook niet. Dat maakt de examinator er door zijn eigen instructies wel van. Dat is geen integer gedrag en misschien zelfs wel strafbaar!“
De kwestie is inmiddels belangrijk bewijs in het onderzoek naar integriteitsschendingen bij het CBR en zal deel uitmaken van de tv-serie Onrecht over het CBR Schandaal. De volledige examenrit is inmiddels geanalyseerd en zal via www.cbrschandaal.nl op 5 oktober, exact één jaar na het voorval, online komen. Dan wordt duidelijk dat de 17-jarige knaap heeft gelogen en rest de vraag. Waarom?